نقش و اهمیت عناصر ریز مغذی

مقدمه

همانطور که دربخش بالا به آن اشاره شد، ریز مغذی ها شامل عناصر معدنی شامل روی (Zn) ، مس (Cu) ، منگنز (Mn) ، آهن (Fe)، بور (B) ، مولیبدن (Mo) است. حضور به اندازه و کافی این عناصر معدنی باعث افزایش رشد محصولات باغی و همچنین محصولات غلات ، حبوبات ، دانه های روغنی ، ادویه جات و زراعی می شود. علیرغم میزان مصرف کم ، در صورت در دسترس نبودن ریزمغذی ها ، عملکردهای حیاتی گیاهان مختل می شود که منجر به تغییر شکل گیاه ، عملکرد کمتر و کاهش رشد آن خواهد شد. ریزمغذی ها برای رشد گیاهان بسیار مهم هستند و نقش مهمی در متعادل سازی تغذیه محصول ایفا می کنند.

کمبود ریزمغذی ها را می توان با علائم ظاهری روی محصولات و آزمایش بافت خاک و گیاه تشخیص داد. برای تشخیص این علائم ظاهری ، لازم است بدانید که هر ریزمغذی در رشد و نمو گیاه چه نقشی دارد.

نقش عناصر ریزمغذی در گیاهان

نقش عناصر ریز مغذی در یک گیاه به شرح زیر می باشد:

روی

 عنصر روی برای تعادل هورمون های گیاهی و فعالیت های هورمونی بسیار مهم است و برای رشد ، تقسیم سلولی و تولید پوسته های دانه حیاتی است.

آهن

عنصر آهن به فرآیند بیولوژیکی و رشد سلولی در گیاهان کمک می کند. آهن جزئی از آنزیم هایی است که برای سنتز کلروفیل و فتوسنتز ضروری است.

بور

این عنصر باعث شکوفایی گلها و افزایش گلدهی می شود و روند رشد یکنواخت را توسعه می دهد و در انتقال مواد قندی، تقسیم سلولی و تولید اسیدهای آمینه ضروری است.

منگنز

عنصر منگنز نقش مهمی در فتوسنتز ، تولید کلروپلاست و نیز در بسیاری از واکنشهای گیاهی و فعال کردن آنزیم ها دارد.

مس

مس آنزیم های مورد نیاز برای فتوسنتز را تحریک می کند.

مولیبدن

مولیبدن برای رشد برگها و پیشگیری از بیماریها در گیاهان بسیار مهم است و در متابولیسم نیتروژن نقش دارد ، که در تثبیت نیتروژن توسط حبوبات نیز ضروری است.

علائم کمبود ریزمغذی ها

به جز مولیبدن ، سایر ریزمغذی ها در گیاهان دارای حرکت ضعیف یا بی حرکت هستند. این بدان معناست که علائم کمبود به شدت در جدیدترین بافتهای گیاهی ظاهر می شود ، در حالی که علائم کمبود مولیبدن ابتدا در قدیمی ترین بافتهای گیاهی ظاهر می شود.

کمبود روی منجر به توقف رشد، کاهش طول داخلی خواهد شد و برگهای جوان کوچکتر از حد طبیعی می شود.

کمبود آهن منجر به کلروز یا زرد شدن بین رگبرگ برگهای جدید می شود (اگر گیاهتان به فقر آهن دچار شده است، میتوانید از کود کلات آهن طوبی استفاده نموده تا در کوتاه ترین زمان ممکن، بیشترین ثمره را مشاهده نمایید).

کمبود بور منجر به کلروز عمومی سبک، مرگ نقطه رشد، تغییر شکل برگ با مناطق تغییر رنگ می شود.

کمبود منگنز  باعث ایجاد الگوهای موزاییک (لکه ای) کلروتیک (زرد برگی) روی برگها می شود.

کمبود مس منجر به کلروز (زردبرگی) سبک می شود، نوک برگ ها از بین می روند و نوک آن پیچ خورده و تورم و شادابی در برگ های جوان از بین می رود.

کمبود مولیبدن شبیه کمبود نیتروژن است و باعث کلروز عمومی (زرد شدن) گیاهان جوان، کلروز برگهای قدیمی می شود.

انواع راهکار ها برای تامین عناصر ریز مغذی مورد نیاز گیاه

شرکت شیمی کاران سبز طوبی عناصر ریز مغذی را را به شکل کلات های EDTA و کلات New EDDHSAM ارائه می دهد.

کلات نوعی پیوند یونها و مولکولها با یونهای فلزی است. کلات ها ترکیبات پیچیده ای هستند که از یک اتم فلز مرکزی متصل به یک مولکول بزرگ ، به نام لیگاند در ساختار حلقوی یا حلقه ای تشکیل شده است.

کلات New EDDHSAM، نسل جدید کلات EDDHSAM است که هردوی این کلات ها برای اولین بار توسط محققین شرکت شیمی کاران سبز طوبی ارائه شده است . این کلات جدید، سنتز شده بر اساس آخرین استاندارد ها و معیار های جهانی و نیز بومی شده با شرایط اقلیمی کشور ایران و قابل رقابت با کلات های مرسوم در دنیا میباشد.

EDTA همچنین به عنوان اتیلن دی آمین تترا استیک اسید شناخته می شود. این ترکیب نیز یک عامل کلات کننده است ، به این معنی که ساختار مولکولی آن اجازه می دهد تا به فلزات سنگین متصل شود. لیگاندها ترکیبات آلی مانند اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) هستند که کلات های پایدار را با عناصر ریز مغذی تولید می کنند. این ترکیب یونهای فلزی را به شکل محلول نگه می دارد و عناصر مورد نیاز برای تغذیه ای گیاهان را تامین می کند.

کود های رایج بازار که شامل کلات ریزمغذی ها هستند، برای کاربرد در خاک ، اسپری محلول پاشی و از طریق آبیاری استفاده می شوند، در حالی که یکی از مزایای کود مخلوط ریز مغذی طوبی، در نوع جذب و استفاده این کود توسط گیاه است بدین صورت که در کود های رایجی که در بازار وجود دارند به دلیل محدوده pH پایین، در مصرف محلول پاشی، تنها مقداری از محلول که روی سطح برگ باقی بماند جذب خواهد شد و باقی محلول عملا بی اثر و بلا استفاده میشود اما کود مخلوط ریز مغذی طوبی، به دلیل پایداری زیاد در محدوده گسترده ای از pH، بجز مقداری که از طریق سطح برگ جذب میشود، علاوه برآن باقی محلول نیز از طریق خاک قابل جذب خواهد بود و به مصرف گیاه خواهد رسید.